بنزوات سدیم با فرمول شیمیایی C₆H₅COONa  نمک سدیمی بنزوئیک اسید است که پودری کریستالی با رنگی سفید و بوی مشخص و طعمی شیرین است که به راحتی در آب حل می شود.

سدیم بنزوات که در علوم صنایع غذایی دارای نام اختصاری E211 است که معمولاً به عنوان نگهدارنده مواد غذایی در نوشابه های گازدار، مربا و آبمیوه هایی با پایه اسید سیتریک، سرکه سالاد و ترشی جات هم چنین در سس غذاهای چینی نظیر سویا سس و خردل و لوازم آرایشی استفاده می شود. هم چنین اکثر نوشابه های غیر الکلی نیز دارای این ماده هستند. در طبیعت نیز این ماده را در برخی گیاهان مثل سیب و آلو می توان مشاهده کرد.

بنزوات سدیم باکتری ها را از بین نمی برد فقط موجب توقف فعالیتشان می شود. هم چنین بنزوات سدیم توانایی غیرفعال سازی قارچ ها را نیز دارد . اثرات این ماده را می توان در شرایط اسیدی با pH کم تر از 6/3 مشاهده کرد.

گرچه اسید بنزوئیک نگهدارنده ی مؤثرتری است اما به طور معمول از بنزوات سدیم به عنوان نگهدارنده غذایی استفاده می‌شود زیرا اسید بنزوئیک به‌خوبی در آب حل نمی‌شود؛ اما سدیم بنزوات با داشتن یک مولکول سدیم حلالیت بالائی در مواد غذائی و محلول های مختلف دارد و به خوبی از رشد کپک ها و مخمر ها جلوگیری می کند.

مقدار مجاز بنزوات سدیم:

براساس گزارش اداره استاندارد و تحقيقات صنعتى ايران، استفاده از اين ماده در هر نوع آبميوه غيرمجاز است. علت غيرمجاز بودن استفاده از بنزوات سديم در آبميوه اين است كه آبميوه به صورت گرم در قوطى ريخته و پر مى شود و به دليل واكنش هايى كه بنزوات سديم در حرارت انجام مى دهد، استفاده از آن ممنوع است
اما در نوشابه ها به دليل اين كه نوشابه به صورت سرد پر مى شود، استفاده از آن ماده مجاز است.

فروش بنزوات سدیم خوراکی — بنزوات سدیم صنعتی — فروش سدیم بنزوات

مکانیسم اثر بنزوات سدیم: 

با جذب اسید بنزوئیک توسط سلول کپک و مخمر pH داخل سلول به مقادیر پائین تر از ۵ کاسته شده و در نتیجه تخمیر گلوکز توسط فسفو فروکتوکیناز تا ۹۵% کاهش می یابد و سلول مخمر یا کپک از بین می رود.

کاربرد بنزوات سدیم:

کاربرد اصلی این ماده در مرباها، سالادهای میوه، ترشیجات، سس ها و ژله ها است. هم چنین به عنوان ماده نگهدارنده در داروها و لوازم آرایشی و بهداشتی نیز به کار می رود.

این ماده در دهان شویه های پایه الکلی و جلادهنده های فلزی نیز وجود دارد.

سدیم بنزوات در غلظت های پایین تر با کاهش تمایل به پوسیدگی و تمایل به کنده شدن، ‏‏رسوب دهی را کاهش داده و دارای کاربردهای قابل توجهی به عنوان عامل بازدارنده از خوردگی است.

‏این ماده نگهدارنده ای استاندارد برای نوشابه های گازدار است و معمولاً جهت حفظ عطر و طعم شربت قبل از اضافه کردن نوشیدنی ترش استفاده می شود. نوشیدنی های غیر گازدار نیز معمولا ًبه غلظت حدودی بالاتر از 0.05 و 0.1 درصد از این ماده در محصولات نهایی نیاز دارند.